Lucht-water warmtepomp

Er zijn diverse soorten warmtepompen op de markt. Van die verschillende varianten is de lucht-water warmtepomp één van de meest gebruikte soorten. Dit is een pomp die lucht aantrekt en aan de hand daarvan water kan verwarmen. Natuurlijk zit daar veel meer achter dan alleen dit simpele idee. Hoe de werking van een warmtepomp precies in elkaar steekt en wat de voordelen en nadelen zijn is niet altijd even goed duidelijk. Daarom is het goed om op één plek alle informatie te vinden die nodig is om een goede keuze te maken. Zo kan namelijk goed inzichtelijk worden wat dit systeem eigenlijk is.

• Wat is een warmtepomp?
• Hoe werkt een lucht-water warmtepomp?
• Wat zijn de gemiddelde kosten?
• Subsidie op de pomp
• Zaken om op te letten
• De werking van de warmtepomp bevorderen
• Alleen de pomp
• Het rendement van de de lucht-waterpomp
• Voor en nadelen van de lucht-water-warmtepomp
• De installatie van het systeem
• Welke alternatieven zijn er?
• Op basis van grondwater
• De meest gekozen
• Een keuze maken aan de hand van de prijs
• Kiezen voor een lucht-water warmtepomp

Wat is een warmtepomp?

Voor wie het nog niet geheel duidelijk heeft, is het belangrijk om eerst uit te leggen wat een warmtepomp eigenlijk is. In de eerste plaats is het natuurlijk duidelijk dat het gaat om het verwarmen van een pand. Dit kan zowel het verwarmen van de lucht als het verwarmen van water betekenen en vaak ook allebei. Er zijn verschillende varianten van de pomp waarbij vooral de bron van de warmte verschilt. Met een warmtepomp kan worden gezorgd dat op een energiezuinige manier voor verwarming wordt gezorgd. Dit is vooral belangrijk omdat het beter is voor het milieu. Het is ook goed voor de portemonnee.

Hoe werkt een lucht-water warmtepomp?

In het geval van een lucht-water warmtepomp wordt er dus gewerkt met lucht en water. De lucht is nodig om het water te verwarmen. Dat betekent zoveel als dat het systeem lucht aantrekt om energie uit te halen en daarmee zorgt dat er warmwater door de leidingen kan stromen. Zo kan er dus door de lucht die door een pand circuleert te hergebruiken worden gezorgd dat er verwarmd water uit de kraan kan komen zonder dat daarbij verbranding door het gebruik van gas hoeft plaats te vinden. Dit is in en notendop wat het systeem doet.

Wat zijn de gemiddelde kosten?

Een warmtepomp is in de basis nooit heel goedkoop in aanleg. Dit kan echter wel verschillen wanneer gekeken wordt naar het soort pomp dat wordt gekozen. De lucht-water warmtepomp hoort daarbij bij de goedkopere varianten. Deze kunnen al voor bijvoorbeeld €4.000,- worden aangeschaft en aangelegd. Wel zijn er ook duurdere versies mogelijk. Daardoor kan de prijs ook oplopen tot zo’n €7.000,- wanneer deze keuze gemaakt wordt. Dit zegt echter nog niet alles, want er komt namelijk nog veel meer kijken bij de prijs dan het bedrag op de factuur alleen. Er kunnen kosten bij komen, maar er kan ook nog iets af.

De subsidie op de pomp

Wat in ieder geval belangrijk is om goed te weten is dat er nu en de komende jaren nog subsidie op de pomp te krijgen zal zijn. Een lucht-water warmtepomp kan daardoor ineens flink goedkoper worden aangeschaft. Dit komt omdat er vanuit de overheid zomaar €1.500,- kan worden bijgelegd. Wie kiest voor merken en modellen die nog energiezuiniger zijn kan zelfs nog wat meer subsidie verwachten. Er kunnen nog enkele honderden euro’s extra worden bijgepast wanneer dit het geval is. Dit kan dus van de prijs worden afgetrokken die als totaalprijs op de offerte staat.

Zaken om op te letten

Wanneer een lucht-water warmtepomp moet worden geïnstalleerd, dan zijn er een aantal belangrijke zaken waar aandacht aan besteed moet worden. Het is immers zo dat de omstandigheden in het pand moeten worden geoptimaliseerd. Dit geldt zowel voor een woonruimte als voor een kantoorpand. In een aantal gevallen kan het systeem namelijk niet zomaar worden geplaats voordat er een aantal aanpassingen aan het pand zijn gedaan. Dit heeft onder andere betrekking op de werking ervan. Het kan daarom dus ook zijn dat de investering nog iets groter uitpakt dan vooraf werd ingeschat. Dit komt door verschillende oorzaken.

De werking van de warmtepomp bevorderen

Omdat de warmtepomp op lucht werkt, is het dus ook noodzakelijk dat de toevoer hiervan voldoende in orde is. Dit betekent in de eerste plaats dat het noodzakelijk is dat er een goed systeem van mechanische ventilatie is aangelegd. Dit zorgt namelijk voor de luchtcirculatie tussen de lucht binnen en de buitenlucht. Bovendien zorgt dit ervoor dat er warme lucht stromen door het pand kunnen lopen. Deze stromen zijn nodig om de werking van de lucht-water warmtepomp te bevorderen. Deze moet immers zijn energie uit deze lucht halen om het water te kunnen verwarmen.

Alleen de pomp

Een andere factor die moet worden meegenomen is dat alleen de pomp gebruik moet kunnen maken van de luchtstromen. Wanneer er bijvoorbeeld een warmte terugwinunit is geplaatst, dan strijdt deze met de lucht-water warmtepomp om de warme lucht die er in het pand te vinden is. Daardoor verliezen beide installaties te veel van hun rendement. Dit is uiteraard niet de bedoeling. Daarom is het verstandig om eerst na te gaan welke van de twee het meeste rendement oplevert. In de meeste gevallen zal dit de warmtepomp zijn. Deze is dan waarschijnlijk de betere optie om te nemen.

Het rendement van de lucht-water warmtepomp

Wat natuurlijk ook niet onbelangrijk is, is wat er verdiend kan worden met het plaatsen van een lucht-water warmtepomp. Natuurlijk kost de installatie, en de eventuele verbouwing die erbij hoort, een flinke som. Die is echter terug te verdienen en meer door het rendement dat de warmtepomp oplevert. Wat belangrijk is om te weten is dat het rendement van de pompen nog altijd verbetert. Wanneer er op enig moment een bepaalde waarde wordt gehaald, dan kan het zo zijn dat later door nieuwe technieken nog meer bereikt kan worden. Het rendement kan dus vooralsnog alleen maar nog meer worden.

Afhankelijk van de omstandigheden

Wat belangrijk is om te weten over het rendement van warmtepompen, is dat deze onder andere afhankelijk zijn van de weersomstandigheden in een gebied. Het kan daardoor dus zo zijn dat het rendement van dezelfde pomp in andere delen van de wereld hoger is dan in Nederland. Dat neemt niet weg dat er ook in Nederland een goede score met de lucht-water warmtepomp kan worden behaald. Het rendement wordt weergegeven in de vorm van en coëfficiënt. Dit wordt het COP genoemd. Meestal ligt het COP van lucht-water warmtepompen ergens tussen de 4,0 en 5,0. Dit hangt zoals gezegd af van het weer.

Voor- en nadelen van de lucht-water warmtepomp

Uit de informatie over het rendement vallen ook een aantal voordelen en nadelen met betrekking tot de lucht-water warmtepomp te halen. Het is sterk afhankelijk in welk perspectief de pomp wordt gezet om iets een voordeel of een nadeel te noemen. Dit is immers geen vaststaande situatie. Dit klinkt misschien ingewikkeld, maar is goed uit te leggen aan de hand van een aantal voorbeelden. Daarmee kan getoond worden dat het per dag, plek en situatie kan verschillen in welke mate de pomp positief of negatief werkt in een ruimte.

Voordeel van de pomp

Het belangrijkste voordeel geldt eigenlijk in alle gevallen. Het is schoner en zuiniger om met een lucht-water warmtepomp te werken dan met een traditionele cv-installatie of combiketel. Dit komt omdat er hoe dan ook minder fossiele brandstoffen nodig zijn om het systeem te laten draaien. Er is geen gas nodig om verbranding te veroorzaken en wanneer de stroom door zonnepanelen wordt opgewekt is er ook geen elektriciteit nodig uit centrales. Daardoor kan met de pomp zowel het milieu als de portemonnee worden gespaard. Dit geldt zelfs bij de minst presterende pompen al. Ook die zijn immers al beter dan een gewone installatie.

Een ander voordeel

Een tweede voordeel van de lucht-water warmtepomp moet in perspectief van alle warmtepompen worden gezien. Deze pomp verwarmt aan de hand van warme lucht die in de ruimte opgevangen wordt. Daardoor kan de installatie redelijk compact gehouden worden en is hij iets gemakkelijker en goedkoper te installeren. Dit is een groot voordeel ten opzichte van warmtepompen die hun warmte uit grondwater halen. Daar moet immers een heel buizennetwerk voor in de grond worden aangelegd. Dit is erg duur en veel werk. In zulke gevallen is de lucht-water warmtepomp dus beter en voordeliger dan zijn evenknieën.

Een nadeel van de lucht-water warmtepomp

Een belangrijk nadeel van de lucht-water warmtepomp is dat het rendement zelfs per uur zou kunnen verschillen. Dit is namelijk sterk afhankelijk van de buitentemperatuur en de wensen die gesteld worden aan het systeem. Het ene uur kan de pomp een rendement van 3,7 halen, maar een uur later kan dit zomaar 5,2 zijn. Daardoor is het moeilijk om in te schatten hoeveel er nu precies gewonnen wordt wanneer de pomp in de plaats van het oude systeem wordt gebruikt. Dit is anders bij andere systemen. Het grondwaterwarmtepompsysteem is bijvoorbeeld altijd gelijk in rendement.

Een ander nadeel

Wat verder als een nadeel gezien zou kunnen worden, is het feit dat het systeem van verschillende andere zaken in het pand afhankelijk is. Zoals eerder aangegeven bij de kosten moet bijvoorbeeld de mechanische ventilatie op orde zijn, mag er geen wtw-unit aanwezig zijn en is een zonnepanelensysteem te prefereren. Dit betekent dat er dus eigenlijk wel heel veel eisen worden gesteld voordat het systeem eens rendabel kan gaan worden. Dit betekent vaak ook dat het wat langer moet duren voordat de lucht-water warmtepomp is terugverdiend. Daardoor ontloopt hij andere pompen wat minder dan op het eerste oog misschien het geval lijkt.

De installatie van het systeem

Wanneer een lucht-water warmtepomp wordt aangeschaft, dan zit in de prijs opgenomen dat deze door het bedrijf wordt geïnstalleerd. Hier zitten zelfs een groot deel van de kosten in. Het is immers noodzakelijk om dit op de juiste manier aan te pakken. Er moet immers meer gedaan worden dan alleen maar een pomp geplaatst. De hulp van erkende installateurs is hierbij van onschatbare waarde. Deze kunnen immers zorgen dat alles direct goed gebeurt en er geen fouten in de aanleg worden gemaakt. Daarmee kan het optimale uit de installatie worden gehaald.

Zelf installeren?

Er zijn ook mensen die de keuze maken om zelf een warmtepomp te installeren in een woning of kantoor. Het is echter sterk de vraag of dit aan te raden is. Het is immers niet gemakkelijk om dit voor elkaar te krijgen. Dit is overigens niet alleen het geval bij een lucht-water warmtepomp, maar ook bij alle andere varianten. Er moet immers aan zeer veel zaken gedacht worden en er is niet direct sprake van bijvoorbeeld een kliksysteem. Daarom is het zelf installeren van de pomp vaak geen goed idee. Beter is het dan om de installateur zijn werk te laten doen.

Welke alternatieven zijn er?

De vraag is nu natuurlijk of de lucht-water warmtepomp ook echt de beste keuze is. Zeker wanneer de voordelen en nadelen tegen elkaar afgewogen worden. Er zijn echter ook allerlei andere varianten op de markt. Het is niet onbelangrijk om deze in ieder geval even te benoemen zodat er een duidelijk beeld is van alle pompen, hun kosten en hun rendement. In de eerste plaats is er dan de lucht-lucht warmtepomp. Dit is een vergelijkbaar systeem, maar dan om ruimtes mee te verwarmen, in plaats van warmwater te verzorgen. Wel werkt deze installatie verder op dezelfde manier.

Op basis van grondwater

Andere pompen werken niet op basis van lucht, maar op basis van grondwater. Deze gebruiken de warmte die het water in de grond heeft om de lucht of het tapwater mee te verwarmen. Het voordeel van dit systeem is dat het rendement meer evenwichtig is en dat het daardoor beter werkt in landen als Nederland. Het nadeel is dat door de ingewikkelde manier van installeren en monteren de prijs voor deze systemen flink hoger ligt. Dit kan tot wel anderhalf keer zo duur worden om aan te leggen. Daardoor duurt het ook langer voor het is terugverdiend.

De meest gekozen

Het systeem wat vooralsnog het meest gekozen wordt is de hybride warmtepomp. Deze werkt in samenwerking met de cv-installatie. Dit betekent dus dat hij het op bepaalde momenten overneemt, maar dat de traditionele verwarmingsinstallatie ook nog een rol heeft. Dit zorgt wel voor een verbeterd rendement, maar niet voor het volledig uitsluiten van het gebruik van fossiele brandstoffen. Wel is het systeem daardoor wat goedkoper in aanschaf. Dit is dus een afweging die vooral op basis van de kosten gemaakt moet worden. In sommige gevallen kan dit al een flinke vooruitgang zijn, maar het blijft wel enigszins achter bij een lucht-water warmtepomp.

Een keuze maken aan de hand van de prijs

De prijs is dus niet altijd leidend. Tenminste, dat zou hij niet moeten zijn. Natuurlijk is het goed te begrijpen dat wordt gekozen voor een systeem waarbij de kosten voor de aanleg niet direct heel hoog hoeven te zijn. Aan de andere kant kan er door het rendement en de subsidie ook veel winst worden geboekt met de wat betere systemen. Het is dus belangrijk om eerst alle opties naast elkaar te leggen en aan de hand daarvan uiteindelijk de definitieve keuze te maken. Dit zorgt ervoor dat altijd een goed overwogen beslissing wordt genomen.

Kiezen voor een lucht-water warmtepomp?

Het is niet gek als blijkt dat de lucht-water warmtepomp uiteindelijk als beste keuze naar voren komt. Door de subsidie kan een warmtepomp in deze vorm namelijk heel goedkoop zijn. Het rendement zorgt ervoor dat het binnen enkele jaren al volledig is terugverdiend. Daarom is het goed te begrijpen dat deze pomp als beste uit de vergelijking komt. Eventueel kan de expert ook nog wat verdere informatie verschaffen over het optimale gebruik ervan waardoor nog meer winst kan worden geboekt.